جهت یابی

جهت یابی و مهارت راه رفتن «

مقدمه 

یکی از توانایی های انسان هک و تصویر سازی مکان هاست و این توانایی به انسان این امکان را میدهد که مکان ها و اشخاص و اشیا را کد گذاری یا رمز گذاری نماید و

آنها را با همان کد یا رمز به شناسد, این کد گذاری ها متنوع بوده و برای هر حس انسانی یک نوع و یک شکل خاصی کد وجود دارد, و ممکن است این کد ها از انسانی به

انسان دیگر متفاوت باشد, در این میان

نیز افراد نابینا از کد گذاری ها غافل نبوده و این کد گذاری ها بسیار به کمک آنها آمده است  

      جهت یابی و مهارت راه رفتن 

منظور از جهت یابی, این است که فرد  بتواند مسیر و اطراف خود را تشخیص داده, و در زمان لازم حرکت مناسبی را انجام دهد, این مهارت مستلزم شناخت کامل از آن مکان

میباشد.

در این میان وسایل و ابزارهایی به کمک افراد نابینا آمده است که می توان به چهار گروه آنها را تقسیم کرد

 1راهنمای انسانی

 2سگ راهنما

3 وسایل الکترونیکی

 4 عصای سفید یا عصای مخصوص نابینایان 

     راهنمای انسانی

در این روش فرد نابینا با افراد بینا رفت و آمد می کند و با کمک او مکان ها را شناسایی و در ذهن خود حک می کند به عبارت دیگر

فرد نابینا با کمک گرفتن از افراد عادی ممکن است بتواند سالمتر و یا بیدقدقه به هدف خود نزدیک شود اما از آنجا که فرد بینا ممکن است از آموزشهای لازم برای راهنمایی

بیبهره باشد و یا نتواند همواره

در خدمت فرد نابینا بماند لذا خود به خود از استقلال افراد نابینا کاسته خواهد شد. 

            سگ راهنما

در این روش فرد نابینا از سگ های مناسب قد و آموزش دیده ای در جهت رفت و آمد استفاده می کند

مهمترین اشکال استفاده از سگهای راهنما عدم پذیرش فرهنگ افراد جامعه از

این حیوان میباشد معمولا در اکثر کشورهای جهان سود جستن نابینایان جهت حرکت در اماکن عمومی توسط سگ راهنما امکانپذیر نیست و همچنین این حیوان نمیتواند حتی با

آموزشهای مورد نیاز دارای ضریب اطمینان بالایی باشد. به عنوان مثال وقتی یک نابینا بخواهد به نقطه جدیدی رفت و آمد کند ممکن است باعث گمراهی سگ و نهایتا آزار

شخص نابینا گردد. ایراد دیگری که میتواند مانع استفاده بهینه از سگهای راهنما گردد قوی الجسته بودن این حیوان میباشد زیرا سگهای راهنما برای اینکه بتوانند مورد

استفاده قرار گیرند باید هیکلهای مناسبی داشته باشند .  

       وسایل الکترونیکی

 وسایل الکترونیکی : در دهه 1950 فردی به نام کوتزین دریافت که نابینایان قادرند  برای تشخیص موانع

بر سر راه خود همچون خفاشان از صوت استفاده کنند. از این رو محققان امروزه وسایلی چون راهنمای صوتی و عصای لیزری را ابداع نموده اند. وسایل صوتی بر اساس این

فکر ساخته شده اند که انسان، همچون خفاشان میتوانند نحوه تشخیص اشیا را از طریق انعکاس صدا گیرند . از اساسی ترین اشکال های عصای لیزری گران قیمت بودن آن است.

این عصا نوعی وسیله تشخیصی است که سه نوع نور  مادون قرمز از خود می فرستد  (یکی به سمت بالا،یکی به سمت پایین ، یکی به سمت جلو)این نورها وقتی به

مانعی درسرراه آدمی برخورد میکنند به صوت تبدیل میشوند . از راهنمای صوتی علیرغم خاصیت مافوق صوتیشان می توان به خردسالان نابینا کمک کرد تا فاصله و اشیا را

در محیط تشخیص دهند. این وسایل که درسر نصب میشوند از خود امواج مافوق صوت ساطع میکنند که میتوانند انعکاسات به وجود آمده در اشیا را به

صداهای قابل شنیدن تبدیل سازند خردسالان میتوانند یاد بگیرند تا از طریق خاصیت صوت که به سوی آنها منعکس میشود به وجود اشیا در محیط پی ببرند با توجه به اینکه

1: زیر و بمی صوت فاصله شیء را مشخص میکند به این معنی که زیر و بمی صوت بلند نشانه اشیا دور و زیرو بمی صوت کوتاه نشانه اشیا نزدیک است. 2: لندی صوت اندازه

شی را مشخص میکند به این معنی که صدای بلند نشانه بزرگی شی و صدای آهسته نشانه اشیا نزدیک است 3: وضوح صورت طرح و زمینه را مشخص میکند به این معنی که صدای روشن

نشان دهنده شی ای است که صفتی دارد و صدای مبهم و نامعلوم نشانه شی است که سطح آن نرم است. همچنین از آنجا که علایم شنوایی به سمت هر دو گوش فرستاده میشود کودک

قادر میشود که جای شی را در محیط تمیز دهد 

         عصای سفید یا عصای مخصوص نابینایان

عصا انواع مختلفی دارد علاوه بر عصای لیزری میتوان از عصاهای دیگری مانند عصاهای یک تکه، تا شو، آنتنی، کوهنوردی

و غیره نام برد. یکی از بهترین ابزارهای حرکتی برای نابینایان این وسیله میباشد  زیرا هر زمان که فرد اراده کند میتواند از آن استفاده نماید در اینجا لازم است

به این نکته اشاره کنیم که هر چقدر فرد در استفاده از عصا تبحر داشته باشد درصد آسیبهای احتمالی پایین تر خواهد بود. طرز به کارگیری عصا به این ترتیب است که

: الف :عصا باید متناسب با قد استفاده کننده باشد یعنی فاصله نوک عصا که برروی زمین قرار دارد باید به شکل منحنی تا جناق سینه او باشد.

ب: عصا فقط یک دست فرد را مشغول نگه دارد آن هم فاصله انگشتان تا مچ یعنی وقتی فرد نابینا دسته عصارا در مشت خود نگه میدارد به تواند از قسمت آرنج به سمت شانه

را ثابت نگه داشته

و فقط دست از ناحیه مچ به حرکت درآید.

ج : فرد باید قبل از اینکه قدم بردارد اول عصارا در ناحیه ای بگذارد که میخواهد پا را بگذارد و سپس برای برداشتن گام بعدی

دوباره عصا را در محلی قرار دهد که هنوز پای دیگر را نگذاشته است در واقع حرکتهای عصا و پا باید متناسب با یکدیگر و به دنبال هم باشد برای تشریح بهتر باید گفت

ضروری است که عصا حرکت ضربدری داشته باشد.

 د:به هنگام عبور از موانعی چون جوی آب ، پله، عرض خیابان و ….شخص نابینا ابتدا باید نسبت به موارد یاد شده توسط

عصا آگاهی کسب کرده و سپس به عبور از آنها اقدام نماید مثلا نباید از جوی آبی که نمیتواند از سمت دیگرش توسط عصا آگاهی یابد عبور کند زیرا به تجربه ثابت شده

است که در کنار جوی ، باغچه ،یا موانعی چون ماشین قرار داشته و موجب اختلال حرکتی برای فرد نابینا گشته است