موفقیت دانشمندان در ژن درمانی نابینایان

 موفقیت دانشمندان در ژن درمانی نابینایان

    محققان موفق شدند پس از اثربخشی دور نخست ژن درمانی در بیماران LCA، چشم دوم بیماران را نیز تحت درمان قرار داده و بینایی آنها را بهبود بخشند.

     در مطالعات قبلی، 12 بیمار مبتلابه عارضه LCA مورد بررسی قرار گرفته و چهار بیمار نوجوان تحت ژن درمانی قرار گرفتند. در دور نخست ژن درمانی بینایی یک چشم بیماران پس از گذشت یک سال بهبود یافت.

     محققان بیمارستان کودکان فیلادلفیا و دانشکده پزشکی پرلمان در دانشگاه پنسیلوانیا پس از بررسی اثربخشی ژن درمانی در یک چشم بیماران مبتلابه عارضه LCA چشم دیگر این بیماران را نیز با همین روش تحت درمان قرار دادند که این درمان نیز بدون خطر و عوارض جانبی گزارش شده است. عارضه LCA یک بیماری ارثی است که باعث نابینایی مادرزادی شده یا فرد در کودکی به آن مبتلاشده و در جوانی بینایی خود را از دست می دهد.

     ژن طبیعی RPE65 عامل تولید پروتئین در چرخه بینایی است و بروز جهش ژنی و نقص عملکرد موجب تضعیف سلول های گیرنده نوری شبکیه چشم شده و فرد به مرور زمان بینایی خود را از دست می دهد.

     اگرچه محققان نگران واکنش سیستم ایمنی به ژن درمانی چشم دوم و مواجهه با یک پاسخ التهابی بودند، اما آزمایش روی حیوانات موثر بودن این روش را نشان داد.

برای ژن درمانی چشم دوم، یک ویروس که با روش های مهندسی ژنتیک اصلاح شده بود با یک نسخه از ژن معمولی RPE65 به بیماران تزریق شد. روش ژن درمانی در چشم دوم نیز موثر بود و بیماران قادر به دیدن در نور کم و حرکت در بین موانع با شرایط نوری ضعیف بودند.

     به گفته دکتر «ژان بنت» سرپرست تیم تحقیقاتی در دانشگاه پنسیلوانیا، بیماران پس از ژن درمانی اعلام کرد ند بینایی آنها بسیار بهبود یافته و قادرند در نور کم شب راه بروند و صورت افراد را تشخیص دهند.

     دکتر «منظر اشتری» متخصص رادیولوژی و از سرپرستان تیم تحقیقاتی در خصوص ژن درمانی چشم دوم بیماران می گوید: نور ضعیفی به چشم افرادی که به تازگی تحت درمان قرار گرفته بودند تابیده شد و با استفاده از روش تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی عملکردی (fMRI) مشخص شد که مغز مسئول پاسخ و حساسیت چشم به نور بسیار کم است.

محققان تاکید می کنند باید تحقیقات بیشتری روی بیماران مختلف انجام شود تا از بی خطر بودن این روش درمانی اطمینان حاصل شود. ژن درمانی می تواند در آینده برای درمان بیماری های شبکیه و دیگر بیماری ها مورد استفاده قرار گیرد.

     ژن درمانی، روش اصلاح ژن های معیوب و عامل بیماری است. این روش درمانی در حال حاضر در مرحله تحقیقاتی است. در این مرحله شیوه های مختلفی برای اصلاح ژن مورد مطالعه مطرح است. مهم ترین روش به این منظور قرار دادن یک ژن سالم در ژنوم بیمار است.

     جالب است بدانید نخستین

    ژن درمانی در سال 1990 روی کودک 4 ساله ای با بیماری نادر ژنتیکی نقص ایمنی شدید ترکیبی انجام شد. این بیمار به دلیل نداشتن سیستم ایمنی طبیعی باید در محیط استریل نگهداری می شد و مرتب دوز بالای آنتی بیوتیک مصرف می کرد. بر این اساس گلبول های سفید بیمار گرفته و سپس در آزمایشگاه رشد داده شد و ژن سالم به گلبول ها وارد و دوباره به بیمار برگردانده شد. مطالعات بعدی نشان داد سیستم ایمنی بیمار تقویت شده است و بیمار دوباره به زندگی عادی برگشت، اما این روش درمانی یک درمان مادام العمر نبود و بیمار مجبور به تکرار درمان در هر چند ماه بود. موفقیت ژن درمانی اکنون امید دنیای پزشکی را برای درمان اختلالات بینایی بویژه در کودکان افزایش داده است.

منبع

 روزنامه ایران، شماره 5016 به تاریخ 2/12/90، صفحه 10 (دانش)

زعفران از نابینایی پیشگیری می کند

دانشمندان استرالیایی ادعا کرده اند: مصرف چاشنی زعفران از نابینایی جلوگیری می کند. به گزارش ایسنا، این دانشمندان در آزمایشات خود دریافته اند: گیاه زعفران که در بسیاری از خوراکهای کاری و رژیم غذایی مدیترانه ای استفاده می شود، می تواند از نابینایی در سالمندان جلوگیری کند.

  کد خبر : 03457 تاریخ انتشار : ۲۰ بهمن ۱۳۸۸  

در این آزمایشات محققان برای داوطلبان مصرف قرص های حاوی این چاشنی را به مدت 3 ماه تجویز کردند و نشانه های بهبود قابل توجهی در بینایی آنها مشاهده شد.

کارشناسان در استرالیا و ایتالیا ادعا کرده اند که این گیاه معطر و مطبوع می تواند فاکتور کلیدی و مهمی در پیشگیری از نابینایی در سالمندان باشد.

محققان دریافتند که این چاشنی گیاهی هم چنین بعنوان عینکی طبیعی عمل می کند; به طوری که از چشم ها در برابر آسیب های ناشی از نور شدید خورشید محافظت می نماید.

پروفسور سیلویا بیستی، پژوهشگر دانشگاه سیدنی که سرپرستی این پژوهش را عهده دار بوده خاطرنشان کرد: بینایی بیماران پس از مصرف قرص های زعفران بهبود پیدا کرد.

پروفسور بیستی افزود: ترکیبات شیمیایی زعفران کاملا پیچیده است. این گیاه خاصیت آنتی اکسیدانی دارد اما قبلا هیچ یک از محققان تاثیر آن را در حفظ قدرت بینایی کشف نکرده بودند.

افراد در معرض خطر نابینایی و کم‌ بینایی

امروزه میلیون‌ها نفر در سراسر جهان درگیر مشکل نابینایی بوده و از آن رنج می ‌برند، اما آیا می‌دانید بیشتر افرادی که هم اکنون به نابینایی مبتلا هستند روزی بینا بوده و از چشم‌های سالمی برخوردار بوده‌اند؟

آقای دکتر! به‌ طور معمول چه افرادی در معرض خطر نابینایی و کم‌ بینایی هستند؟

همه افراد جامعه می ‌توانند در معرض این خطر باشند، اما گروهی از افراد از میزان خطر بالاتری برخوردارند که به طور معمول عبارتند از:

نوزادان با وزن کم هنگام تولد، کارگران، رانندگان، افرادی که نزاع می ‌کنند، رزمندگان، افرادی که از لنز استفاده می‌ کنند، افراد مبتلا به دیابت ، مصرف‌ کنندگان بعضی از داروها،

افراد مسن ، جوامعی که از سطح بهداشت پایینی برخوردارند و ... .

یکی از گروه‌هایی که در معرض خطر نابینایی یا کم‌ بینایی هستند، نوزادان هستند. چرا؟

نوزادانی که هنگام تولد وزنی کمتر از 2 کیلوگرم و عمری کمتر از 30 هفته دارند، به دلیل نارس بودن باید در انکوباتور بزرگ شوند، بنابراین به علت دریافت اکسیژن زیاد و نارسایی عروق شبکیه چشم، در معرض رشد بیش از حد عروق اضافی در شبکیه و جداشدن شبکیه و خون‌ریزی داخل چشمی هستند.

نوزاد نارس

این نوزادان باید به سرعت تحت معاینه و در صورت لزوم لیزردرمانی قرار گیرند. پیشگیری از نابینایی در این نوزادان، مهم است و در صورت هرگونه کوتاهی، خطرات شدیدی بینایی آنان را تهدید می‌کند.

نوزادان همچنین در معرض بیماری ‌های دیگری از قبیل آب سیاه مادرزادی، تومورهای داخل چشمی خطرناک و آب مروارید مادرزادی هستند. لوچی از بیماری‌ های شایع در نوزدان است و درمان زودرس در این کودکان ضروری است. این عوامل و سایر عواملی که موجب کاهش

دید یک طرفه در نوزادان می ‌شود، موجب  تنبلی چشم در کودکان می ‌شود که شناخت زودرس و  درمان سریع آن می ‌تواند از کاهش شدید بینایی در آنان جلوگیری کند. عفونت‌های نوزادی نیز به خصوص در جوامعی که از پیشرفت کمی برخوردارند، از عوامل تهدید کننده بینایی هستند.

نوزادانی که از مادران دچار سوزاک یا گونوره متولد می‌ شوند، در معرض عفونت‌های چشمی و زخم قرنیه و نابینایی مطلق هستند. نوزادانی هم که مادران ‌شان مبتلا به عفونت توکسوپلاسمایی در داخل رحم هستند، در معرض ضایعات شبکیه ناشی از توکسوپلاسما  هستند. این عفونت‌ها می ‌توانند در طول زندگی عود کرده و کاهش دید بیشتری هم ایجاد کنند.

گفتید کارگران هم در معرض خطر هستند. همه کارگران یا فقط گروه خاصی از آن ها؟

جوشکاری

بله، بیماری‌ های شغلی از عوامل خطرزا در بین جوامع کارگری است، اما کارگرانی که با پرس یا پتک یا چکش بر فلزات و سنگ می ‌کوبند، در معرض خطر پرتا‌ب‌ فلزات و اصابت به چشم هستند و پارگی قرنیه، آب مروارید، پارگی شبکیه و عوارض بسیار دیگر در انتظار این بیماران است.

کارگرانی که در مقابل کوره‌های شیشه‌ گری هستند، در معرض تابش اشعه مادون قرمز به چشم و ایجاد آب مروارید هستند.

استفاده از عینک ویژه می‌ تواند احتمال ایجاد این عارضه را به حداقل برساند.

کارگرانی که در معرض مواد شیمیایی مانند آهک، پرمنگنات، ترکیبات کلر، بازها و اسیدها قرار دارند، در صورت استفاده نکردن از ماسک و عینک و اقدامات احتیاطی می توانند دچار ضایعات شیمیایی و سوختگی چشم شوند و در نتیجه در معرض تهدیدات نابینایی هستند.

توجه داشته باشید پیشگیری از طریق روش‌های احتیاطی و ایمنی، میزان ضایعات ناشی از کار را به حداقل می ‌رساند.

پایین بودن سطح بهداشت چه تاثیری بر کم‌ بینایی یا نابینایی دارد؟

مطالعات وسیع نشان داده تراخم در جهان ریشه ‌کن نشده و نزدیک به چهار میلیون نفر در جهان با آن دست به گریبان هستند. جوامعی که در معرض این بیماری هستند، از پایین‌ ترین سطح بهداشتی به خصوص از نظر بهداشت محیط، آب آشامیدنی و شستشو برخوردارند. تلاش برای کاهش ضایعات ناشی از تراخم، تنها می ‌تواند احتمال کاهش دید را کنترل کند. افزایش سطح بهداشت محیط و کنترل آلودگی‌ها و بهبود بهداشت فردی از بهترین راه‌های پیشگیری از نابینایی در این جوامع است. آلودگی‌های انگلی نیز از علل نابینایی در این جوامع هستند.

رانندگان و اهل نزاع چگونه در معرض خطر قرار می‌ گیرند؟

تصادفات رانندگی در صورت استفاده نکردن از کمربند و کیسه هوای ایمنی می ‌تواند ضایعات وسیعی در صورت و چشم ایجاد کند. شکستگی در ته چشم، پارگی قرنیه، خون ‌ریزی‌های قدامی و خلفی چشم و پارگی شبکیه و عوارض دیگر همه می ‌توانند در تصادفات ایجاد شوند. پیشگیری از نابینایی با رعایت جوانب ایمنی میسر است. این گونه ضایعات در نزاع ‌ها و درگیری‌ ها هم شایع است، ضمن آن که پارگی‌های ناشی از گلوله و اشیای برنده مانند چاقو در این موارد شایع‌ تر است.

لنز تماسی

مصرف‌ کنندگان لنز به چه نکاتی باید توجه کنند؟

وجود عفونت ‌های چشمی یا وجود التهابات پلکی و بلفاریت از عوامل خطرزا برای مصرف ‌کنندگان لنز است، مصرف‌ کنندگان باید  لنز را تحت نظر پزشک استفاده کنند و هرگونه عفونت را درمان کنند. بلفاریت یا التهاب و قرمزی چشم را کنترل کنند.

مژه‌ها را تمیز کنند.

لنز خود را به دیگران قرض ندهند و در صورت هر گونه عفونت احتمالی، از مصرف‌ لنز خودداری و سریعا به پزشک مراجعه کنند.

 دیابت با چشم چه می ‌کند و چگونه به کم‌ بینایی یا نابینایی منجر می ‌شود؟

بیماران مبتلا به دیابت، همواره در معرض عوارض چشمی دیابت هستند. آثار ضایعات چشمی دیابت بین 5 تا 10 سال پس از شروع دیابت، آغاز می ‌شود. به این صورت که ابتدا خون‌ریزی‌های پراکنده در ته چشم و شبکیه ایجاد می ‌شود.

سپس ممکن است کاهش دید ناشی از تراوش مایع در مرکز شبکیه و لکه زرد ظاهر شود. گاهی هم بینایی خوب است، ولی عروق اضافه در شبکیه ظاهر می ‌شود.

بنابراین معاینه مرتب توسط چشم ‌پزشک به طور سالیانه برای افراد دیابتی توصیه می شود.

گفتید مصرف ‌کنندگان بعضی از داروها هم ممکن است در معرض خطر باشند. لطفا مثال بزنید.

ببینید، برخی از بیماری ها که مستلزم مصرف داروهای خوراکی یا تزریقی است، می ‌تواند خطراتی برای بینایی ایجاد کند. بیمارانی که کورتون سیستمیک مصرف می ‌کنند،

در معرض ایجاد "آب مروارید" یا "کاتاراکت" هستند. به‌عنوان مثال، بیمارانی که به دلیل ضایعات روماتولوژیک، داروی کلروکین مصرف می‌ کنند، در معرض ضایعات لکه زرد در شبکیه چشم هستند که این بیماران باید به منظور جلوگیری از ضایعات شبکیه، به طور مرتب توسط چشم‌ پزشک معاینه و میدان مرکزی دید آنان کنترل شود.

دکتر سید مسیح هاشمی- متخصص چشم و فوق‌تخصص بیماری‌‌های شبکیه و لیزر عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران

مصاحبه کننده: مریم منصوری

نشانی پایگاه های اینترنتی مرتبط با نابینایان و معلولین

اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و آموزش به نابینایان و عموم افرادی که مرتبط با نابینایان هستند، از طریق شبکه جهانی اینترنت هر روزه وسعت و تنوع بیشتری می یابد. به طوری که می توان گفت امروز بهترین وسیله کسب اطلاعات و یادگیری در خصوص نابینایی و نابینایان است به ویژه با در نظر گرفتن محدودیت ها و فقر شدید کتب، نشریات و رسانه های فرهنگی از این دست که در امور مربوط به نابینایان فعال باشند، ضرورت و اهمیت توجه و استفاده از اینترنت توسط نابینایان و افراد مرتبط با آنها کاملا آشکار می شود.

این در حالی است که فنآوری جدید در بخش رایانه های ویژه نابینایان هر چند در بخش فارسی با محدودیتهای اساسی رو به رو است- استفاده از شبکه جهانی اینترنت و جادوی شگفت انگیز آن را که امروز انفجار اطلاعات می نامند، آسانتر و لذتبخشتر نموده است.

آن چه در ادامه می آید نشانی پایگاه های معروف و معتبری است که با امور نابینایان و معلولین در ایران و سراسر جهان ارتباط داشته و کاربران نابینای رایانه و افراد مرتبط با آنها می توانند اطلاعات بسیار مفید و به روزی در خصوص زمینه های مختلف نابینایی و نابینایان و معلولین و معلولیت به دست آورند. ابتدا توضیحات کوتاهی در مورد هر پایگاه آورده می شود و پس از آن آدرس مربوط به توضیحات برای دسترسی از همین پایگاه قرار داده  شده است.

از کلیه کسانی که نشانی های جدید و مفید دیگری را شناسایی نموده و از محتویات پایگاه آن به خوبی اطلاع دارند دعوت می شود نشانی مزبور را از طریق ارسال الکترونیک در اختیار ما قرار دهند تا به فهرست حاضر افزوده شود.  

برای دیدن آدرسها روی ادامه مطلب کلیک کنید ادامه مطلب ...